بیماری سلیاک یک اختلال مزمن گوارشی از نوع خودایمن است که به روده کوچک آسیب می‌رساند. علائم این بیماری با خوردن غذاهای حاوی گلوتن تحریک می‌شود. سلیاک می‌تواند جدی باشد و باعث مشکلات گوارشی بلندمدت گردد و بدن را از دریافت مواد مغذی موردنیاز باز دارد. اگر به دنبال مطالب معتبر در خصوص بیماری سلیاک هستید با این مقاله از مجله سلامت هومکا همراه شوید.
بیماری سلیاک
گلوتن پروتئینی است که به‌طور طبیعی در گندم و جو یافت می‌شود و به همین دلیل غذاهایی مانند نان، پاستا، کیک و کلوچه سرشار از گلوتن هستند. بسیاری از محصولات صنعتی نیز مانند غذاهای بسته‌بندی‌شده، بالم لب، خمیر دندان، مولتی‌ویتامین‌ها و بعضی از داروها حاوی گلوتن هستند. عوارض این بیماری همچنین ممکن است سایر اندام‌ها را نیز درگیر کند. سلیاک با اختلال عدم تحمل گندم متفاوت است.
اگر فردی دچار مشکل عدم تحمل گلوتن باشد، ممکن است علائمی مانند بیماری سلیاک نظیر شکم‌درد و خستگی ظاهر شود. بر خلاف بیماری سلیاک، عدم تحمل گلوتن آسیبی به روده نمی‌رساند. همچنین سلیاک با آلرژی به گندم (نوعی از آلرژی غذایی) متفاوت است. در هر دو مورد، سیستم ایمنی بدن نسبت به گندم واکنش نشان می‌دهد. بااین‌حال، در آلرژی به گندم علائمی مانند خارش پوستی و اشک ریزش چشم یا دشوار شدن تنفس بروز می‌کند که در بیماری سلیاک دیده نمی‌شود. علاوه بر این، آلرژی به گندم باعث آسیب به روده کوچک نمی‌شود.
چه کسانی در معرض ابتلا به بیماری سلیاک هستند؟
معمولاً بیماری سلیاک یک ویژگی ژنتیکی دارد و در افرادی رخ می‌دهد که زمینه ابتلا به این بیماری را داشته باشند. اگر در خانواده فردی به این بیماری مبتلا باشد، احتمال ابتلای دیگر اعضای خانواده نیز وجود دارد. بیماری سلیاک هم در کودکان و هم بزرگ‌سالان در سراسر دنیا شایع بوده و شیوع بیماری در زنان بیشتر از مردان است. سلیاک همچنین در افرادی که دارای اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون (Down syndrome)، سندرم ترنر و سندرم ویلیامز هستند، شایع‌تر است.
علائم بیماری سلیاک چیست؟
علائم بیماری سلیاک در افراد مختلف بسیار متفاوت است و غالباً علائم متعددی بروز می‌کنند که حالت عودکننده دارند. معمولاً بیماران مبتلا به سلیاک به مشکلات گوارشی یا علائم دیگری نیز به جز سلیاک دچار هستند. علائم گوارشی در کودکان بیشتر از بزرگ‌سالان و معمولاً شامل موارد زیر است:
-
نفخ / اسهال مزم / یبوست / گاز روده / عدم تحمل لاکتوز / مدفوع شل، چرب، حجیم و بدبو / حالت تهوع و استفراغ / درد شکم
ناتوانی در جذب مواد مغذی در کودکان مبتلا به بیماری سلیاک می‌تواند منجر به مشکلات زیر گردد:
-
آسیب دائمی به مینای دندان‌ها / تأخیر در بلوغ / ضعف در رشد، به این معنی که وزن کودک کمتر از حد انتظار است / تغییرات خلقی و احساسی، بی‌حوصلگی / کاهش وزن
